Rust zacht pap

Zoals jullie al in het blog van juni konden lezen ging het niet zo lekker met mijn schoonouders. Mam haar dementie verslechterde enorm en pap bleef maar aan het vallen en moest steeds vaker naar het ziekenhuis. Het was nogal een rollercoaster het laatste half jaar.

Omdat het allemaal zo fragiel was met pa’s gezondheid, besloten Ardie en ik dit jaar niet op vakantie te gaan aangezien we al een vakantie hadden moeten onderbreken en een keer zelfs volledig annuleren. Maarrrr, we hadden even geen rekening gehouden met onze lieve vriendin Petra die het helemaal oké vond om haar stacaravan op de Heldense bossen een weekje aan ons over te laten. En ondanks dat het weer niet echt geweldig was hebben we elke dag heerlijk buiten gezeten en ontzettend genoten van een week ECHTE rust. We waren daar ook wel heel erg aan toe. Ik weet dat diverse mensen in mijn omgeving zich oprecht zorgen over me maakten. De wallen onder mijn ogen werden er niet kleiner op en het lontje, nou, er was soms geen lontje meer, soms was ik gewoon een kruitvat klaar om te ontploffen! Maar deze week maakte veel goed. Door de buitenlucht sliep ik als een roosje, ik kon eindelijk weer lekker creatief bezig zijn met haken, schilderen en kleuren en genoot van de rust en onze tijd samen. Moge duidelijk zijn dat die week eigenlijk veel te snel ging 😉

En toen op maandag, daags na onze terugkomst kwam er weer een telefoontje, pap was weer gevallen en door zijn bloedverdunners is dan protocol dat je naar het ziekenhuis moet om te kijken of er geen bloeding is. Dus togen we weer naar de Hegelsom, pikten daar pap op en namen niet eens de moeite om kleding in te pakken met het idee dat hij toch weer mee naar huis zou komen net als al die andere keren de afgelopen maanden. Maar het liep anders.

Na allerlei onderzoeken op de SEH bleek pap zijn hartslag aan de hoge kant voor zijn doen. Om zeker te zijn wilden ze hem een nachtje ter observatie daar houden. We waren verrast maar nog niet gealarmeerd. Met de boodschap dat ik hem ’s morgens zijn spullen zou komen brengen omdat ik toch naar Venlo moest om mam te verhuizen naar een andere zorginstelling, togen we naar huis.

En toen ging daar op dinsdagmorgen 8 augustus om 7.02 mijn telefoon.. de zaalarts belde me op om te vertellen dat pap helaas was overleden. Ook zij waren er volledig door verrast. Om 06.50 was het alarm gegaan en snelden ze naar hem toe om te constateren dat hij overleden was. Die boodschap kwam als donderslag bij heldere hemel. Ook al was zijn gezondheid zo fragiel, dit hadden we nu niet verwacht (want dan waren we wel in het zkhs gebleven). En meteen ook het besef dat ik Ardie moest gaan vertellen dat zijn vader was overleden. Een van de moeilijkste dingen die ik ooit heb moeten doen….

Nadat Ardie zijn broer Wil had gebeld, en we tante Nelly op de hoogte hadden gebracht, togen we naar het ziekenhuis. Waar we geconfronteerd werden met het feit dat ze pap niet mooi hadden mogen neerleggen omdat volgens protocol eerst de schouwarts moest komen. Dit omdat het overlijden na een val was en er uitgesloten moet worden dat er meer aan de hand was. Gelukkig constateerde de schouwarts, nadat de gegevens die uitgelezen waren bij zijn ICD dat het om een natuurlijke dood ging en konden we alles rondom de uitvaart in gang zetten.

Wat volgde was een prachtige week, hoe raar dat misschien ook klinkt. Alle voorbereidingen gingen in goed overleg en harmonie met zwager en schoonzus Wil en Anita en petekind Shinju. Nergens hoefde over gediscussieerd te worden, zoals het in feite ook hoort maar je hoort tenslotte wel eens anders. En ook de broers en zus en zwagers en schoonzussen van pap waren nauw betrokken bij de voorbereidingen. Zo hadden we een ongelooflijk gezellige avond met ze waarin ze allerlei anekdotes vertelden over zijn jeugd, omdat ik input moest hebben voor het in memoriam (wat ik zelf wilde schrijven). Wat hebben we gelachen!

We besloten dat pap thuis opgebaard zou worden, precies zoals hij zelf zou willen (hij zei altijd dat hij daar alleen tussen 6 planken weg zou gaan), in zijn eigen kamertje, met mooie bloemen, dierbare foto’s en een borreltje voor hem en mam, en bonbons op de kist er bij. Wij als kinderen en kleinkind proosten nog een keer samen bij pap en op de dag van de uitvaart stopten we een fles jonge jenever (die hij zelf maandag nog had gekocht), een doos bonbons (min 1, ik mocht altijd mee snoepen), een foto van Sherry zijn dierbare hondje, bloemen van ons allemaal en… een paar speklappen in zijn kist zodat hem niets zou ontbreken op zijn laatste reis. We sloten zelf de kist, begeleiden hem naar de auto en Wil was zijn chauffeur op zijn allerlaatste rit. We reden een route naast speciale plekjes zoals hun eerste huisje, café am bahnhof waar hij vroeger op weg naar mam nooit langs kon zonder ff te stoppen, de straat waar de slagerij stond waar hij gewerkt had etc.

Het afscheid zelf was warm, liefdevol en vol humor, precies zoals het paste bij pap. Paps broers en zus begeleiden hem zelf naar binnen, mam was er per foto toch een beetje bij (tussen Ardie en Wil in, heel mooi bedacht door Shinju), Shinju stak een speciale kaars aan, tante Noor deelde een persoonlijke herinnering en las het gedicht voor wat tante Gerda geschreven had, Anita en ik lazen het in memoriam voor en ik zong twee nummers begeleid op piano door mijn dirigent Marcel. Voordat we het door hadden was het al tijd hem naar de oven te brengen wat we samen met zijn broers en zus, petekind en onszelf gedaan hebben. Tot op het laatste moment waren we bij hem totdat we hem moesten laten gaan.

Het is een afscheid geworden waar we trots op zijn, waar we met fijne warme herinneringen aan terug kunnen denken.

En nu zitten we in de fase van afronden. Vandaag is de sleuteloverdracht van zijn huisje. Diverse weekenden hebben we (ook weer samen) hard gewerkt om het leeg te ruimen. Dat was op momenten behoorlijk pittig aangezien je aan het leegruimen en verdelen bent terwijl mam nog leeft. Maar goed, zij kan met het meeste niets meer in haar verzorgingshuis. Het huisje voelde leeg zonder hem dus was ik blij toen ook de laatste dingetjes weg waren en alles schoongemaakt was. De nieuwe huurster kijkt er naar uit om er in te trekken en wij kijken er naar uit dit af te sluiten. Daarna moeten er nog wat bureaucratische dingen geregeld worden en dan is het echt klaar.

Het waren een paar pittige jaren de afgelopen jaren m.b.t. de mantelzorg. Stukje bij beetje werden pap en mam steeds afhankelijker van ons. En ja, dat was pittig, en ik heb er echt wel eens een potje om gejankt. Veel mensen vonden het ook wel een beetje raar dat ik zoveel voor mijn schoonouders deed, dat vertelde de Saar aan huis me een paar weken voor pa’s overlijden nog. En ik ben HEEL blij dat ik toen in bijzijn van pap heb kunnen vertellen waarom dit voor mij zo normaal voelde. Toen Ardie en ik net samenwoonden had ik het op momenten best wel eens lastig. Ardie was veel aan het werk en ik zat daar in die grote boerderij in mijn eentje. Als me dat aanvloog dan hoefde ik pap en mam maar te bellen en zei ik “pap ik heb de eikenhouten koud liggen” (jonge jenever op eikenhouten vaten gerijpt) en pap zei “ik kom d’r an”. Dan kwamen ze gezellig even op bezoek en was mijn avond weer gevuld. En ook als er geklust moest worden waren ze er altijd (net als ons pap en mam). Ze hebben me altijd behandeld als een eigen dochter (ik moest ze ook maar gewoon pap en mam noemen, net als Anita die me jaren daarvoor al was voorgegaan) en hebben me zo vaak meegenomen op hun tochtjes op zondag naar Duitsland of België. En als pap dan weer eens aan de klus was bij ons, en ik thuis kwam van het werk, blonk het hele huis want dan had mam haar handjes ook weer eens laten wapperen. Dat ben ik nooit vergeten dus het voelde ook heel natuurlijk voelde om de zorg die nodig was te leveren. Iets waar ik nooit spijt van heb gehad of zal krijgen.

Natuurlijk mis ik pap, zijn grapjes, zijn “ha meid”, zijn streken en zijn sterke verhalen. Maar pap was op, hij had zoveel pijn en verdriet, en dat verdiende hij niet. Het niet meer samenwonen met zijn vrouw was de genadeklap maar zoals de pacemaker technicus al zei “hij heeft heel veel reservetijd gehad” en gezien zijn ziektegeschiedenis kunnen we dat alleen maar beamen. We kunnen blij en dankbaar zijn dat we hem zo lang bij ons hebben gehad en EIGENLIJK hebben we nu nog maar 1 wens… en dat is dat hij mam zo snel mogelijk komt halen. Haar leven is niet meer menswaardig als je het mij vraagt. Vol angst omdat ze de wereld niet meer begrijpt, zonder haar anker (pap) naast zich, dat is niet zoals je dat je (schoon)moeder toewenst. Dus ondanks dat ik verlang naar rust en even niets, zou ik enorm dankbaar zijn als we binnen afzienbare tijd een telefoontje krijgen dat ook mam is weggleden uit het leven. Dan zullen ze weer samen zijn, hand in hand, zonder pijn en verdriet en mogen ze van daaruit een oogje in het zeil houden bij ons.